Y học Cổ truyền Trung Quốc (Y học cổ truyền) là tinh hoa của nền văn minh Trung Hoa, và việc phát triển Y học cổ truyền vừa là nhu cầu của thời đại, vừa là biểu hiện của sự tự tin dân tộc. Trong những năm gần đây, Nhà nước đặc biệt coi trọng sự phát triển của Y học cổ truyền, ban hành một loạt chính sách và quy hoạch, cung cấp sự đảm bảo vững chắc cho sự hiện đại hóa và đổi mới của ngành.

Lý luận Lạc Bệnh (Luò Bìng) là một trong những điển hình về việc kế thừa và đổi mới Y học cổ truyền. Trải qua hơn 40 năm nghiên cứu và phát triển, lý luận này đã xây dựng được một hệ thống lý luận hoàn chỉnh và đạt được những thành tựu đáng kể trong việc phòng ngừa và điều trị các bệnh lý lâm sàng nghiêm trọng. Hiện nay, môn học "Lạc Bệnh Học" đã được giảng dạy tại 43 trường đại học y khoa và tổng hợp trong nước, cùng với các trường ở Mỹ, Canada và Singapore, đạt được sự phủ sóng toàn bộ các trường cao đẳng y học cổ truyền cấp tỉnh trên cả nước. Điều này đã mở ra một con đường khả thi và cung cấp một mô hình mẫu cho sự phát triển của các ngành học đổi mới trong Y học cổ truyền.

Gần đây, tại "Hội nghị Công tác Xây dựng Ngành Lạc Bệnh Học" do Hội Y học Cổ truyền Trung Quốc tổ chức và được đồng tài trợ bởi Chi hội Lạc Bệnh thuộc Hội Y học Cổ truyền Trung Quốc và Phòng Thí nghiệm Trọng điểm Quốc gia về Đổi mới Chuyển hóa Lý luận Lạc Bệnh, Giáo sư Lưu Bân từ Đại học Y học Cổ truyền Hắc Long Giang, Giáo sư Lý Tinh từ Đại học Y khoa Hà Bắc, và Giáo sư Đinh Anh Quân từ Đại học Y học Cổ truyền Hà Bắc đã nhận lời phỏng vấn của tờ Y Sư Báo (Tạp chí Bác sĩ). Các chuyên gia đã thảo luận về các vấn đề như sự phát triển hiện đại hóa và xây dựng ngành của Y học cổ truyền, và nhất trí cho rằng sự đổi mới của lý luận Lạc Bệnh đã mở thông "mạch lạc" cho sự kế thừa và phát triển của Y học cổ truyền, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển hiện đại hóa của ngành.

Đổi Mới Lý Luận Thúc Đẩy Sự Phát Triển Hiện Đại Hóa của Y Học Cổ Truyền

"Lý luận Lạc Bệnh là hình mẫu cho sự đổi mới và phát triển của Y học cổ truyền trong kỷ nguyên mới," Giáo sư Lý Tinh giới thiệu. Lý luận Lạc Bệnh, với tư cách là một phần độc đáo của hệ thống lý luận y học cổ truyền, đã được đội ngũ nghiên cứu đa ngành do Giáo sư Ngô Dĩ Lĩnh dẫn dắt, tập trung vào nhu cầu điều trị các bệnh lý lâm sàng nghiêm trọng, kết hợp giữa việc kế thừa và đổi mới lý luận gốc của Y học cổ truyền với các ngành khoa học tiên tiến. Lý luận này được xây dựng một cách hệ thống sau hơn bốn mươi năm nỗ lực không ngừng.

"Từ đổi mới lý luận đến phòng ngừa và điều trị các bệnh lý lâm sàng nghiêm trọng, và sau đó là sự phát triển của nghiên cứu bằng chứng y học cổ truyền, sự đổi mới và phát triển của lý luận Lạc Bệnh đã đóng vai trò là một hình mẫu tuyệt vời," Giáo sư Lý Tinh cho biết. Những thành tựu đạt được từ sự đổi mới chuyển hóa lý luận Lạc Bệnh có các tác dụng sau đối với sự phát triển của Y học cổ truyền:

Thứ nhất, xây dựng hệ thống lý luận Lạc Bệnh, làm phong phú thêm hệ thống lý luận đổi mới của Y học cổ truyền. Mặc dù Hoàng Đế Nội Kinh đã đề cập đến Lạc Bệnh, Thương Hàn Tạp Bệnh Luận của Trương Trọng Cảnh vào thời Hán đã tạo ra các phương thuốc thông lạc, và Diệp Thiên Sĩ thời Thanh cũng đề xuất khái niệm quan trọng "bệnh lâu ngày nhập lạc, đau lâu ngày nhập lạc," nhưng lý luận Lạc Bệnh vẫn chưa hình thành một hệ thống hoàn chỉnh và toàn diện. Điều này trở thành một vấn đề lớn mà lịch sử để lại cho các thầy thuốc Y học cổ truyền đương đại. Kết hợp với thực tiễn lâm sàng, Giáo sư Ngô Dĩ Lĩnh đã xây dựng ba khung lý luận chính của hệ thống Lạc Bệnh: Luận trị Lạc Bệnh (Lạc Bệnh Chứng Trị), Học thuyết Mạch Lạc (Mài Luò Xué Shuō) và Học thuyết Khí Lạc (Qì Luò Xué Shuō), làm phong phú thêm hệ thống lý luận đổi mới của Y học cổ truyền.

Thứ hai, tập trung vào các bệnh nan y lâm sàng nghiêm trọng, nghiên cứu và phát triển thuốc mới giúp nâng cao hiệu quả lâm sàng. Dưới sự chỉ đạo của lý luận Lạc Bệnh, một loạt các loại thuốc thông lạc đã được nghiên cứu và phát triển, tập trung vào các bệnh nan y lâm sàng nghiêm trọng. Các loại thuốc này bao gồm Tongxinluo (Thông Tâm Lạc), Sansong Yangxin (Sâm Tùng Dưỡng Tâm), Qili Qiangxin (Kỳ Lệ Cường Tâm), Jinlida (Tân Lực Đạt), và Lianhua Qingwen (Liên Hoa Thanh Ôn), giúp phá vỡ các nút thắt điều trị lâm sàng và nâng cao hiệu quả.

Thứ ba, nghiên cứu lâm sàng chất lượng cao thúc đẩy sự phát triển của nghiên cứu bằng chứng Y học cổ truyền. Sau khi các loại thuốc thông lạc được đưa ra thị trường, Giáo sư Ngô Dĩ Lĩnh đã dẫn dắt đội ngũ tiến hành một loạt các nghiên cứu bằng chứng chất lượng cao, đưa nghiên cứu y học dựa trên bằng chứng của Y học cổ truyền lên vị trí tiên phong. Hiện tại, các kết quả của nhiều nghiên cứu bằng chứng đã được công bố trên các tạp chí y học quốc tế hàng đầu, giúp nâng cao đáng kể tầm ảnh hưởng quốc tế của Y học cổ truyền, cung cấp bằng chứng y học dựa trên bằng chứng mạnh mẽ cho việc quốc tế hóa Y học cổ truyền, và cung cấp cơ sở tham khảo đáng tin cậy cho ứng dụng lâm sàng của Y học cổ truyền.

• Nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên FOCUS về tác dụng phòng ngừa bệnh tiểu đường của Jinlida (Tân Lực Đạt) đối với những người có rối loạn dung nạp glucose kèm theo nhiều rối loạn chuyển hóa đã được công bố trên JAMA Internal Medicine.

• Nghiên cứu CTS-AMI về tác dụng bảo vệ cơ tim của Tongxinluo (Thông Tâm Lạc) trong nhồi máu cơ tim cấp tính ở Trung Quốc đã được công bố trên JAMA.

• Nghiên cứu lâm sàng đa trung tâm, ngẫu nhiên, mù đôi, đối chứng giả dược SS-AFRF về tiên lượng của Sansong Yangxin (Sâm Tùng Dưỡng Tâm) đối với bệnh nhân rung nhĩ sau triệt đốt bằng sóng radio đã được công bố trên European Heart Journal.

• Nghiên cứu QUEST đánh giá các điểm cuối tổng hợp của Qili Qiangxin (Kỳ Lệ Cường Tâm) trong điều trị suy tim mạn tính đã được công bố trên Nature Medicine.

Giáo sư Lý Tinh kết luận, lý luận Lạc Bệnh mang tính sáng tạo, là cội rễ cho sự phát triển của ngành, là nền tảng cho các thành tựu nghiên cứu, và là nguồn gốc của sự đổi mới chuyển hóa, trở thành động lực không ngừng và công nghệ cốt lõi thúc đẩy sự phát triển của ngành Lạc Bệnh học trong Y học cổ truyền. Từ việc xây dựng lý luận, đến chuyển hóa thuốc mới và đạt được các thành tựu nghiên cứu bằng chứng, sự đổi mới và phát triển của lý luận Lạc Bệnh chắc chắn đã thiết lập một hình mẫu cho sự phát triển của Y học cổ truyền trong kỷ nguyên mới.

Xây Dựng Ngành Thúc Đẩy Học Thuật Y Học Cổ Truyền

"Hiện tại, Y học cổ truyền đang phát triển rất mạnh mẽ, với đà phát triển nhanh chóng. Trong quá trình phát triển này, việc xây dựng ngành (xué kē jiàn shè) đóng một vai trò rất quan trọng," Giáo sư Lưu Bân nhận định. Nhà nước đang tích cực hỗ trợ sự phát triển của Y học cổ truyền, và việc xây dựng ngành có thể tập trung nhân lực, vật lực và tài chính hiện có, tập trung nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển của Y học cổ truyền; việc xây dựng ngành có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự đổi mới và phát triển của Y học cổ truyền; nó có thể đào tạo ra những tài năng Y học cổ truyền xuất sắc; đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trình độ học thuật; có thể làm phong phú và hoàn thiện lý luận Y học cổ truyền, thúc đẩy sự phát triển lý luận; và còn có thể thúc đẩy Y học cổ truyền hội nhập vào hệ thống y học quốc tế.

Khi đề cập đến cách thức triển khai việc xây dựng ngành và những khía cạnh cần chú ý, Giáo sư Lưu Bân giới thiệu rằng, trong việc xây dựng ngành, trước hết cần phải xác định rõ mục tiêu và định vị của ngành, xác định xem việc xây dựng ngành có phù hợp với nhu cầu xã hội và tình hình phát triển của bản thân ngành đó hay không; thứ hai, trong quá trình xây dựng ngành, cần phải nuôi dưỡng một nhóm các nhà lãnh đạo ngành và các học giả cốt cán xuất sắc, có như vậy mới có thể thúc đẩy sự phát triển liên tục của ngành; thứ ba, cần phải tăng cường xây dựng các nền tảng nghiên cứu khoa học, cung cấp các thiết bị và điều kiện thí nghiệm tốt cho sự phát triển của ngành; thứ tư, cần phải tích cực tăng cường trao đổi học thuật, chỉ thông qua việc trao đổi ý tưởng liên tục giữa các đồng nghiệp, việc xây dựng ngành mới có thể không ngừng được hoàn thiện; thứ năm, trong quá trình xây dựng ngành, cần phải tuyên truyền văn hóa Y học cổ truyền và tăng cường sự tự tin dân tộc, có như vậy ngành Y học cổ truyền mới có ảnh hưởng nhất định trong và ngoài nước.

"Y học cổ truyền tập hợp trí tuệ triết học sâu sắc cũng như các khái niệm và kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe của dân tộc Trung Hoa. Việc nghiên cứu sâu Y học cổ truyền có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của y học thế giới và nghiên cứu về sức khỏe con người," Giáo sư Đinh Anh Quân cho rằng việc mở các khóa học lâm sàng Y học cổ truyền cho chuyên ngành y học lâm sàng là hết sức cần thiết. Điều này có vai trò quan trọng đối với sinh viên trong việc học hỏi và nắm vững kiến thức và kỹ năng Y học cổ truyền, đồng thời áp dụng kiến thức Y học cổ truyền để giải quyết các vấn đề lâm sàng trong công việc sau này.

"Hà Bắc là một trong những cái nôi quan trọng của Y học cổ truyền, với nhiều danh y xuất hiện trong lịch sử. Ví dụ, Biển Thước, đại diện của trường phái Dịch Kinh; Lưu Hoàn Tố của trường phái Hà Gian; Trương Nguyên Tố của trường phái Dịch Thủy; và Trương Tích Thuần, Vương Thanh Nhiệm của trường phái Trung Tây Y Hội Thông, đều là những nhà y học kiệt xuất được nuôi dưỡng trên mảnh đất Yên Triệu. Do đó, trường chúng tôi lấy Y học Yên Triệu làm nền tảng và đặc trưng cho sự phát triển của trường," Giáo sư Đinh Anh Quân nói. Lý luận Lạc Bệnh do Giáo sư Ngô Dĩ Lĩnh xây dựng một cách hệ thống là hình mẫu cho sự đổi mới và phát triển của lý luận Y học cổ truyền trong thời đại đương đại, đồng thời là một phần quan trọng của Y học Yên Triệu. Vì vậy, Đại học Y học Cổ truyền Hà Bắc đã đưa Lạc Bệnh học vào là môn học bắt buộc đối với sinh viên chuyên ngành Y học cổ truyền.

Lạc Bệnh học, với tư cách là một phần độc đáo của hệ thống học thuật Y học cổ truyền, tập trung nghiên cứu các đặc điểm phát bệnh, cơ chế bệnh sinh, biểu hiện lâm sàng, biện chứng luận trị, nguyên tắc điều trị và phương pháp chữa bệnh bằng thuốc của Lạc Bệnh. Giáo sư Đinh Anh Quân cho biết, Đại học Y học Cổ truyền Hà Bắc là một trong những trường đại học đầu tiên trên cả nước mở khóa học Lạc Bệnh học, và là đơn vị đầu tiên đặt nó là môn học bắt buộc, điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành Lạc Bệnh học.

Kết Hợp Đa Ngành Thúc Đẩy Sự Phát Triển của Y Học Cổ Truyền

Trong những năm gần đây, sự giao thoa và tích hợp đa ngành đã trở thành một chủ đề nóng trong việc xây dựng ngành. Đối với lĩnh vực Y học cổ truyền, việc tiến hành nghiên cứu giao thoa đa ngành có ý nghĩa quan trọng. Là y học truyền thống của Trung Quốc, sự phát triển của Y học cổ truyền nên đồng bộ với thời đại, liên tục tiếp thu và tích hợp các thành tựu nghiên cứu từ nhiều ngành khác nhau. Đổi mới lý luận là chìa khóa cho sự phát triển của Y học cổ truyền, và sự giao thoa tích hợp đa ngành chính là con đường quan trọng để thúc đẩy sự đổi mới này.

Giáo sư Lưu Bân cho rằng sự phát triển của Y học cổ truyền không thể tách rời khỏi sự tích hợp, học hỏi và giao thoa giữa Y học cổ truyền và các ngành khác của y học hiện đại. Trong quá trình giao thoa đa ngành, việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật như chẩn đoán vật lý và y học xét nghiệm trong y học hiện đại có thể làm cho chẩn đoán lâm sàng của Y học cổ truyền rõ ràng hơn và điều trị chính xác hơn. Hơn nữa, sự phát triển giao thoa đa ngành còn giúp làm sáng tỏ cơ chế tác dụng của thuốc và tối ưu hóa phác đồ điều trị. Ngoài ra, nhân tài Y học cổ truyền không chỉ cần hiểu biết về Y học cổ truyền mà còn phải học hỏi kiến thức từ các ngành khác của y học hiện đại, và sự phát triển giao thoa đa ngành có vai trò quan trọng trong việc đào tạo nhân tài tổng hợp về Y học cổ truyền.

"Sự giao thoa với y học cơ sở và y học lâm sàng, đồng thời học hỏi từ các phương tiện kỹ thuật hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data), có thể giúp nghiên cứu sâu hơn về cơ chế phòng bệnh và chữa bệnh của Y học cổ truyền," Giáo sư Đinh Anh Quân cho biết. Thông qua nghiên cứu giao thoa đa ngành, có thể cung cấp sự hỗ trợ và tham khảo mạnh mẽ cho sự phát triển chất lượng cao của Y học cổ truyền, thúc đẩy nó phát huy vai trò lớn hơn trong xã hội hiện đại.

"Một ngành học muốn trở thành ngành hàng đầu và phát triển nhanh chóng thì phải coi trọng sự hợp tác giao thoa giữa các ngành, thông qua việc học hỏi các thành tựu xuất sắc của các ngành khác để thúc đẩy sự phát triển của ngành mình," Giáo sư Lý Tinh nhận định. Sự giao thoa tích hợp đa ngành giúp khai thác giá trị tiềm năng của Y học cổ truyền, đổi mới các khái niệm và phương tiện điều trị, cung cấp trí tuệ Trung Quốc và giải pháp Trung Quốc cho quản trị sức khỏe toàn cầu. Đồng thời, sự phát triển giao thoa đa ngành cũng thúc đẩy sự truyền bá và công nhận Y học cổ truyền trên trường quốc tế, tăng cường tầm ảnh hưởng của Y học cổ truyền trong hệ thống y tế toàn cầu, góp phần xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại.

Lạc Bệnh học, với tư cách là một nhánh quan trọng của Y học cổ truyền, đang tích cực hòa mình vào làn sóng phát triển giao thoa đa ngành. Nó không chỉ kết hợp chặt chẽ với y học cơ sở và y học lâm sàng, mà còn học hỏi từ các phương tiện kỹ thuật hiện đại như trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn, để khám phá sâu hơn cơ chế phát bệnh và chiến lược phòng ngừa, điều trị Lạc Bệnh. Sự giao thoa tích hợp đa ngành này không chỉ thúc đẩy sự đào sâu và đổi mới lý luận Lạc Bệnh, mà còn tăng tốc quá trình nghiên cứu và phát triển thuốc mới cũng như ứng dụng lâm sàng. Thông qua việc tích hợp các nguồn lực và lợi thế kỹ thuật từ các ngành khác nhau, Lạc Bệnh học đã thể hiện sự hấp dẫn độc đáo trong việc giải quyết các vấn đề bệnh phức tạp, mở ra một con đường mới cho sự phát triển hiện đại hóa của Y học cổ truyền. Trong tương lai, với sự hợp tác giao thoa đa ngành ngày càng sâu rộng, Lạc Bệnh học được kỳ vọng sẽ đạt được những đột phá trong phạm vi rộng hơn, đóng góp nhiều hơn cho sự nghiệp sức khỏe nhân loại.

Kết Luận

Lý luận Lạc Bệnh, với tư cách là hình mẫu cho sự kế thừa và đổi mới Y học cổ truyền, đã xây dựng được một hệ thống hoàn chỉnh sau hơn 40 năm nghiên cứu và đạt được những thành tựu đáng kể trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý lâm sàng nghiêm trọng. Lý luận này không chỉ làm phong phú thêm hệ thống lý luận đổi mới của Y học cổ truyền, mà còn thúc đẩy nghiên cứu và phát triển thuốc mới cùng với nghiên cứu lâm sàng chất lượng cao, nâng cao tầm ảnh hưởng quốc tế của Y học cổ truyền. Đồng thời, việc mở rộng giảng dạy môn "Lạc Bệnh Học" trong và ngoài nước đã thiết lập một điển hình cho việc xây dựng ngành Y học cổ truyền.

Các chuyên gia chỉ ra rằng sự phát triển của lý luận Lạc Bệnh là động lực quan trọng cho sự hiện đại hóa Y học cổ truyền. Thông qua sự giao thoa tích hợp đa ngành, nó sẽ tiếp tục khai thác tiềm năng của Y học cổ truyền, đổi mới các khái niệm và phương tiện điều trị, cung cấp trí tuệ Trung Quốc và giải pháp Trung Quốc cho quản trị sức khỏe toàn cầu. Trong tương lai, lý luận Lạc Bệnh sẽ tiếp tục dẫn dắt sự đổi mới và phát triển của Y học cổ truyền, đóng góp lớn hơn cho sự nghiệp sức khỏe nhân loại.