"Bệnh điên cuồng này, hoặc khóc hoặc cười không ngừng, lại mắng chửi ca hát, thậm chí không phân biệt được người thân quen, có những hành động kỳ quặc, thực ra là do khí huyết ứ trệ, khí ở não và khí ở tạng phủ không kết nối được, giống như trong giấc mơ không tỉnh táo."

Tâm thần phân liệt là cách nói của y học hiện đại, trong Đông y, nó thuộc phạm vi của "điên chứng" và "cuồng chứng". Vậy "điên" là gì? Chủ yếu là tự lẩm bẩm một mình, trả lời câu hỏi lộn xộn, thích ở một mình, khá giống với giai đoạn mãn tính của tâm thần phân liệt. Còn "cuồng" là gì? Thường là đánh người đập phá đồ vật, leo lên cao ca hát, rất hưng phấn, còn có ảo tưởng, nói năng hành động không có logic, điều này gần giống với giai đoạn cấp tính của tâm thần phân liệt.

Bây giờ hãy nói về nguyên nhân gây bệnh. Những bệnh liên quan đến thần trí như tâm thần phân liệt, hầu hết đều bắt đầu từ "khí uất". Khí huyết có cùng nguồn gốc, nếu khí bị tắc nghẽn, huyết tất nhiên cũng không lưu thông. Sự trao đổi chất của dịch lỏng trong cơ thể cũng sẽ gặp vấn đề, sinh ra đàm, ứ và những thứ không tốt khác, ngược lại lại làm tình trạng khí huyết tắc nghẽn trầm trọng hơn. Đàm và ứ quấn lấy nhau làm mờ tâm khiếu, con người dễ xuất hiện các vấn đề về tinh thần và tâm lý. Nếu khí uất lâu ngày hóa hỏa, người sẽ trở nên cáu kỉnh, thậm chí đánh người hủy hoại đồ vật.

Vậy cụ thể phải điều trị như thế nào? Đời nhà Thanh có một danh y tên là Vương Thanh Nhậm, ông đã để lại một phương thuốc hay

Thành phần của phương thuốc này gồm có: Đào nhân, sài hồ, hương phụ, mộc thông, xích thược, bán hạ, đại phúc bì, thanh bì, trần bì, tang bì, tô tử, cam thảo.

Tác dụng chính là hoạt huyết lý khí, hóa đàm khai uất, đặc biệt đối phó với tình trạng đàm ứ quấn chặt lấy nhau, khí uất hóa nhiệt.

Tôi xin giải thích về nguyên lý của phương thuốc này cho mọi người: Đào nhân và xích thược dùng để hoạt huyết hóa ứ, làm thông huyết ứ; hương phụ, sài hồ, thanh bì, trần bì có thể sơ can lý khí, làm thông suốt khí bị ứ trong lòng; tô tử, bán hạ, tang bì, đại phúc bì có thể giáng khí tiêu đàm, đẩy đàm thấp ra khỏi cơ thể; mộc thông có thể thanh nhiệt lợi thấp, còn có tác dụng khai khiếu; cuối cùng dùng cam thảo để điều hòa tính chất của tất cả các vị thuốc. Toàn bộ phương thuốc kết hợp lại, có thể điều hòa khí huyết, tiêu trừ uất kết, làm thông khí cơ, hóa đàm khai khiếu, cải thiện vấn đề từ gốc rễ.

Tôi xin kể một ví dụ về một bệnh nhân. Một chàng trai 22 tuổi họ Lưu, ban đầu vì chuyện tình cảm mà suy nghĩ không thông, tâm trạng uất ức, buổi tối không ngủ được, cũng không có cảm giác thèm ăn. Tình trạng này kéo dài một thời gian, anh bắt đầu la hét chửi bới, thường xuyên ném đồ vật. Gia đình cảm thấy có điều bất ổn, đưa anh đến bệnh viện kiểm tra, được chẩn đoán là tâm thần phân liệt, dùng thuốc an thần cũng không hiệu quả, bệnh tình ngày càng nặng hơn, sau đó họ đến tìm tôi để khám Đông y.

Khi tôi khám cho cậu ấy, mắt cậu trợn tròn, thỉnh thoảng lại la hét chửi bới, đôi khi còn hung hăng muốn đánh người. Gia đình cậu nói cậu không đi đại tiện mấy ngày, cũng không ăn gì. Chàng trai không muốn hợp tác khám bệnh, mãi sau nhờ người nhà giúp đỡ mới xem rõ được rêu lưỡi, vàng và dính.

Tôi đã kê cho cậu ấy thuốc Điên Cuồng Mộng Tỉnh Thang, kết hợp với Điều Vị Thừa Khí Thang, phương thuốc gồm: Đào nhân, hương phụ, thanh bì, sài hồ, bán hạ, mộc thông, trần bì, đại phúc bì, xích thược, tang bì, tô tử, cam thảo, đại hoàng, mang tiêu, tổng cộng 30 thang.

Sau khi uống, cậu ấy đi đại tiện bình thường, số lần đi cũng nhiều hơn, phân ra có màu đen và mùi tanh. Cùng với đó, tình trạng cuồng loạn đánh người của cậu giảm đi, tinh thần cũng tương đối ổn định hơn. Sau đó, tôi bỏ đại hoàng, mang tiêu, thêm vào tiêu mạch nha, tiêu thần khúc, tiêu sơn tra, kê thêm 30 thang nữa.

Lần tái khám thứ ba, tinh thần và cảm giác thèm ăn của cậu ấy đã tốt hơn rất nhiều. Tôi lại dựa vào tình trạng của cậu để điều chỉnh phương thuốc, cho cậu tiếp tục uống hai tháng, cuối cùng tinh thần cậu ổn định, tất cả những triệu chứng khó chịu đều biến mất. Bây giờ cậu có thể giao tiếp bình thường với mọi người, cũng sẵn sàng nghe lời khuyên của bác sĩ, nói chuyện với gia đình nhiều hơn, kiên trì tập thể dục, theo dõi nửa năm, không có vấn đề gì xảy ra."